Stel jezelf even voor.
Ik ben Jan De Lange. Ik ben docent aan de Arteveldehogeschool. Mijn basisopdracht is lector fysica in de lerarenopleiding. Vanuit praktijkgericht onderzoek ben ik vooral bezig met wetenschapsdidactiek en ben zo ook in contact gekomen met STEM. Mijn focus is vooral het onderzoekend leren, leerlingen vragen leren stellen. Dat heeft wellicht te maken met het feit dat ik heel nieuwsgierig ben en altijd wil blijven leren.
Ik zie mezelf vooral als een didactisch ontwerper. In de loop van de jaren ben ik betrokken geweest bij allerhande projecten, waarin ik altijd geprobeerd heb om een brug te zijn tussen het louter academische, fundamenteel onderzoek en het praktijkgericht onderzoek. Die vertaling van inzichten naar concrete voorbeelden is een oefening die je alleen in co-creatie kan realiseren. Er is niets zaliger dan dit te doen met enthousiaste leerkrachten. Maar ook het omgekeerde is waar: er is niets moeilijker dan een ongemotiveerde leerkracht te overtuigen van een goede wetenschapsdidactiek of van de iSTEM-didactiek. Het kan voor beide partijen alleen maar renderen als je echt samenwerkt. Dat maakt ook dat die vertaling nooit bandwerk kan worden. En voor mezelf betekent het ook dat ik graag nieuwe dingen uitprobeer, ook met mijn studenten. Zo hebben we een wetenschapsavond georganiseerd met Lieven Scheire – zowel voor mezelf als voor de studenten was dat “de max”.
Hoe ervaar je het om mee in het team van iSTEM te zitten?
Ik zit bij iSTEM van bij de start. Voor mij is de grootste meerwaarde de samenwerking met de collega’s. Ik rendeer het beste als ik kan ‘pingpongen’ met iemand anders, en dan nog het liefst met iemand die complementair is met mij. De sfeer binnen onze groep is ook heel goed en daar speelt humor een belangrijke rol in, althans voor mij.
De essentie van STEM is leerlingen stimuleren in het aannemen van nieuwsgierige houding, het ‘willen te weten komen’ – en dus het leren vragen stellen, eerder dan het hebben van antwoorden. Dat is het ideaalbeeld, maar ik ben toch ook wel pragmatisch ingesteld. Ik vind het streven belangrijker dan het bereiken van het einddoel: als coach, als leerkracht, als leerling moet je ook de kans krijgen om eens tegen de muur te lopen en daarna uit je fout te kunnen leren.
Waar zitten jouw ambities binnen iSTEM?
Mijn expertise is het coachen van leerkrachten en de wetenschappelijke didactiek. Ik werk nu vooral aan het proces om een STEM-visie op schoolniveau uit te bouwen: scholen doen van alles, maar wat is nu die extra laag die het STEM maakt? Ook daar is de eerste stap vragen leren stellen. Ik pak het proces enerzijds actiegericht aan (“Show, don’t tell”-methodiek) en anderzijds volgens de principes van Design Thinking, maar dan voor leerkrachten.
Ik hoop ook wel dat het idee van de proeftuinscholen van vroeger weer opgerakeld wordt. Ook al was dat heel intensief, het was ongelooflijk leerrijk.